کد مطلب:1594 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:285
احکام ضامن شدن
2319- اگـر انسان بخواهد ضامن شود كه بدهی كسی را بدهد ضامن شدن او در صورتی صحیح است كه بـهـر لـفـظی اگر چه عربی نباشد یا به عملی به طلبكار بفهماند كه من ضامن شده ام طلب تو را بدهم و طلبكار هم رضایت خود را بفهماند , و راضی بودن بدهكار شرط نیست .
2320- ضـامـن و طـلـبـكار باید بالغ و عاقل باشند و كسی هم آنها را مجبور نكرده باشد , و نیز باید سفیه نـبـاشند , و هم چنین طلبكار باید مفلس نباشد , ولی این شرطها در بدهكار نیست مثلا اگر كسی ضامن شود كه بدهی بچه یا دیوانه یا سفیه را بدهد صحیح است .
2321- هـر گـاه برای ضامن شدن خودش شرطی قرار دهد , مثلا بگوید اگر بدهكار قرض تو را نداد من میدهم , ضامن شدن او محل اشكال است .
2322- كـسـی كه انسان ضامن بدهی او می شود باید بدهكار باشد پس اگر كسی بخواهد از دیگری قرض كند تا وقتی قرض نكرده انسان نمی تواند ضامن او شود.
2323- در صـورتـی انـسـان می تواند ضامن شود كه طلبكار و بدهكار و جنس بدهی همه در واقع و نفس الامر معین باشند.
پـس اگـر دو نـفر از كسی طلبكار باشند و انسان بگوید من ضامن هستم كه طلب یكی از شماها را بدهم , چون معین نكرده كه طلب كدام را می دهد , ضامن شدن او باطل است .
و نیز اگر كسی از دو نفر طلبكار باشد و شخصی بگوید من ضامن هستم كه بدهی یكی از آن دو نفر را به تو بـدهم , چون معین نكرده كه بدهی كدام را می دهد , ضامن شدن او باطل می باشد و هم چنین اگر كسی از دیـگری مثلا ده من گندم و ده تومان پول طلبكار باشد , و شخصی بگوید من ضامن یكی از دو طلب تو هستم و معین نكند كه ضامن گندم است , یا ضامن پول صحیح نیست .
2324- اگـر طـلـبـكـار طلب خود را به ضامن ببخشد , ضامن نمی تواند از بدهكار چیزی بگیرد , و اگر مقداری از آن را ببخشد نمی تواند آن مقدار را مطالبه نماید.
2325- اگر انسان ضامن شود كه بدهی كسی را بدهد , نمی تواند از ضامن شدن خود برگردد.
2326- ضامن و طلبكار - بنابر احتیاط - نمی توانند شرط كنند كه هر وقت بخواهند ضامن بودن ضامن را بهم بزنند.
2327- هـرگاه انسان در موقع ضامن شدن بتواند طلب طلبكار را بدهد اگر چه بعد فقیر شود , طلبكار نمی تواند ضامن بودن او را بهم زند و طلب خود را از بدهكار اول مطالبه نماید و هم چنین است اگر در آن موقع نتواند طلب او را بدهد ولی طلبكار بداند و به ضامن شدن او راضی شود.
2328- اگـر انـسـان در مـوقـعـی كه ضامن می شود نتواند طلب طلبكار را بدهد , و طلبكار چگونگی را نـمی دانسته و بخواهد ضامن بودن او را بهم بزند , اشكال دارد , بخصوص در صورتی كه ضامن پیش از این كه طلبكار ملتفت شود قدرت پیدا كرده باشد.
2329- اگر كسی بدون اجازه بدهكار ضامن شود كه بدهی او را بدهد , نمی تواند چیزی از او بگیرد.
2330- اگـر كـسی با اجازه بدهكار ضامن شود كه بدهی او را بدهد , می تواند مقداری را كه ضامن شده - هـر چـنـد پـیـش از دادن آن - از او مطالبه نماید ولی اگر بجای جنسی كه بدهكار بوده جنس دیگری به طـلـبكار او بدهد , نمی تواند چیزی را كه داده از او مطالبه نماید , مثلا اگر ده من گندم بدهكار باشد , و ضـامـن ده من برنج بدهد , نمی تواند برنج را از او مطالبه نماید , اما اگر خودش راضی شود كه برنج بدهد اشكال ندارد.